معرفی انواع دلار در ایران

در ایران دلار به نرخ‌های مختلفی ارائه می‌شود که معمولا بسته به مکان ارائه یا سیاست‌های پول و اقتصادی دلار در ایران دارد. با تغییر سیاست‌های دولت در سال های اخیر انواع دلار‌های دیگری مانند دلار سنا و نیمایی به بازار دلار وارد شد که در ادامه به معرفی انواع دلارها در ایران می‌پردازیم.

1- دلار تهران

دلار تهران، در تهران معامله می‌شود و این دلار به چند زیر شاخه سبزه میدان، افشار و منوچهری تقسیم می‌شود. یعنی ممکن است قیمت دلاری که در سبزه میدان معامله می‌شود با دلاری که در چهارراه استانبول خرید و فروش می‌شود متفاوت باشد. این وسط بعضی شایعات هم روی قیمت دلار در نقاط مختلف تاثیر می‌گذارد.

2- دلار نیمایی

نیما در حقیقت نام سامانه ای است که معاملات دلار در بستر آن انجام می‌شود. از آنجاییکه دلار نیما تجربه موفقی نبود، باعث شد قیمت دلار نیمایی با توافق بین خود صادر کنندگان و واردکنندگان تعیین شود. ارز حاصل از فروش پتروشیمی ها در تعیین قیمت این نوع ارز اثر بسزایی دارد. در حال حاضر قیمت دلار نیمایی جایی بین دلار آزاد و دلار دولتی شناور است. نرخ دلار نیمایی در زمستان 1401 از طرف بانک مرکزی 28500 تومان تعیین شد.

3- دلار ۴۲۰۰ تومانی

دولت ایران تصمیم گرفت نرخ جدیدی را برای ارزهای خارجی معرفی کند. این دلار که با نرخ دولتی عرضه می‌شود به دلیل این که خبر آن برای اولین بار توسط اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهور اعلام شد به “دلار جهانگیری” هم معروف شد. این ارز به ۲۵ قلم کالاهای اساسی نظیر برنج، گندم، گوشت و مرغ و … تعلق می‌گیرد. نرخ دولتی ارزهای مختلف معمولا روزانه توسط بانک مرکزی اعلام می‌شود و میزان نوسان به نسبت بازار آزاد ناچیز است.

4- دلار سنا

دلار سنا در حقیقت سایتی است که در آن بانک مرکزی قیمت متوسط قیمت ارز در صرافی‌ها را اعلام می‌کند. در این سایت نرخ میانگین خرید و فروش ارزهای مختلف از ساعت ۸ صبح تا ۶ بعدازظهر ساعت به ساعت اعلام می‌شود و در پایان روز نرخ متوسط بر اساس کل معاملات انجام شده اعلام می‌شود. نرخ‌های اعلام شده در این سایت بیانگر میانگین وزنی نرخ خرید و فروش ارز بر مبنای معاملات ثبت شده در سامانه نظارت ارز سنا توسط صرافی‌های مجاز ایران و شامل معاملات حواله‌های ارزی انجام یافته در سامانه نیما نیز هست.

5- دلار مشهد

دلاری است که در مشهد معامله می‌شود و این دلار ارزان‌تر از دلار تهران می باشد. دلیل ارزان تر بودن دلار مشهد به این خاطر است که در شرایط خاص اقتصادی مثل الان، نوسانات ارز زیاد می شود و تقاضا هم برای دلار نقدی بالا می رود، بعد جغرافیایی اهمیت پیدا می‌کند و روی قیمت آن اثر می‌گذارد.

6- دلار سلیمانیه

تفاوت قیمت دلار سلیمانیه با نقاط دیگر مانند قیمت دلار مشهد می باشد. با این تفاوت که اینجا پای بعضی قاچاقچیان هم در میان است که هم در بازار ارز ایران و هم عراق و حتی ترکیه نقش دارند. دلار سلیمانیه معمولا ارزان‌تر از دلار مشهد و تهران است.

7- دلار هرات

دلار هرات مانند دلار سلیمانیه است و قیمت دلار هرات معمولا ارزان‌تر از دلار سلیمانیه است، یعنی ترتیب قیمت دلارها از نظر منطقه جغرافیایی به ترتیب بیشترین به کمترین اینطوری شد: تهران، مشهد، سلیمانیه و هرات.

8- حواله دلار

 صرافی هایی که در خارج از کشور حساب ارزی دارند برای متقاضیان دلار حواله می کنند و چون در دلار حواله پای اسکناس وسط نیست، قیمت آن به میزان اندکی ارزان‌تر از وقتی می‌افتد که می خواهید دلار به صورت نقدی بخرید.

9- دلار فردایی

دلاری است که امروز معامله می‌شود برای تحویل فردا. این شیوه هم مختص بازار غیر رسمی است و تابع نوسانات و رویدادهای مختلف. یعنی لزوما نمی توان گفت دلار فردایی ارزان‌تر است یا گران‌تر. ممکن است بر اساس پیش بینی های فعالان بازار غیر رسمی قیمت آن بالا و پایین شود.

10- دلار حج

 دلار حج دلاری است که برای پرداخت هزینه سفر به حجاج داده می شود. به عنوان ارز همراه به هر نفر از زائران ۲۰۰ دلار ارز مسافرتی داده می شود. تا قبل از این بسته جدید ارزی هم ارز مسافرتی ۴۲۰۰ تومان بود.

11- دلار مسافرتی

ارز مسافرتی، به مسافران خارج از کشور به صورت یک بار در سال تخصیص داده می شود. یعنی شما چه به صورت زمینی، چه به صورت هوایی و چه به صورت دریایی سفر کنید، یک بار در سال این فرصت را خواهید داشت تا بر اساس حواله ارزی، ارز مسافرتی را دریافت نمایید. این ارز، بهایی به نسبت کمتر از ارز آزاد دارد. در بخشنامه جدید بانک مرکزی قرار بود که ارز مسافرتی یک درصد بالاتر از ارز ثانویه یا همان نیمایی قیمت بخورد اما حالا چون صرافی ها می گویند ارز ثانویه در دسترس نیست عملا قیمت دلار مسافرتی معادل همان ارز آزاد می افتد.